Người nối nghiệp chân chính - Chương 40

NGƯỜI NỐI NGHIỆP CHÂN CHÍNH

Tác giả: Hà Phong Xuy

Người dịch: Trần Thị Minh Đức & Trần Thu Trang 

Tình trạng bản quyền: Team Hiên nhà đã ký hợp đồng bản quyền với mạng văn học Tấn Giang

 

Chương 40: Sói và cáo chuyện trò

Lư Bình đúng là không hề khách sáo, quán ăn kia trang trí rất bình thường, bàn ghế bát đĩa đều mang đặc trưng bình dân. Nếu phải tìm ưu điểm về phòng ốc thì có một điểm cộng là điều hòa bật thật sự lạnh, giữa hè không cần lo ăn xong nhễ nhại mồ hôi.

Qua 8h tối, khách ăn đã vãn, hai người họ chọn chỗ ngồi khuất xa nhất. Lư Bình nhường Soái Ninh gọi món, Soái Ninh nói khách tùy theo chủ, anh ta liền bảo chủ quán cứ cho vài món ruột như mọi khi, rõ ràng là khách quen của chỗ này.

“Ninh tổng, chúng ta uống tí bia được chứ?”

Nghe lời mời, Soái Ninh thoáng kinh ngạc, trêu chọc: “Hôm nay sao anh cởi mở thế ạ?”

Lư Bình cười nói: “Uống tí cồn cho đỡ buồn bực.”

“Nói vậy là anh muốn nói với tôi chuyện buồn bực?”

“Chuyện mấy hộ di dời của thôn Liên Diệp, đủ buồn bực với chị chưa?”

“He he.”

“Chúng ta xem như cùng buồn bực cùng một chuyện rồi, vừa uống vừa nói, xem có giải quyết được vụ này hay không.”

Lư Bình gọi hai chai bia Thanh Đảo, thấy Soái Ninh im lặng giữ giá bèn dùng nụ cười ấm áp tan chảy để rã đông.

“Tôi biết chị cũng đau đầu vì việc này, cũng không muốn ra đề khó cho chị, chỉ hỏi thăm một chút, nếu ba hộ kia không chịu hạ thấp tiêu chuẩn đền bù, chị tính toán chọn chỗ khác thật ạ?”

Soái Ninh gật đầu nói phải, bị anh ta mỉm cười nhìn chăm chú liên tục, giống như người thông minh nhìn thấu mánh khóe của nhà ảo thuật.

“Anh cho rằng tôi đang nói dối?”

Cô cười, ra vẻ cành cao, anh cũng không chỉ thẳng ra, phân tích uyển chuyển: “Tôi xem qua phương án thiết kế được duyệt của công ty mình rồi, các hạng mục trong dự án Hoa Quả Lĩnh đều bố trí men theo tuyến quốc lộ. Thay đổi một chỗ, chỗ khác cũng ảnh hưởng theo, sửa chữa quy mô lớn sợ là mất nhiều hơn được nhỉ?”

Đấy, bảo làm sao lên lãnh đạo cơ chứ? Tay quan huyện này đúng là khôn khéo hơn quan xã quan thôn, trước đó đã xem xét con át chủ bài của cô, chiêu “binh bất yếm trá” (chiến đấu bất chấp thủ đoạn) này không qua được anh ta.

Soái Ninh ho khan một tiếng, vòng qua cái lô-cốt nay đã thành đống phế thải, nắm lấy vũ khí có lợi cho mình.

“Bí thư Lư, điều kiện chúng tôi đặt ra trước mắt đã là tiêu chuẩn giải phóng mặt bằng cao nhất cả nước đối với xã thị trấn rồi. Việc này có căn cứ để xác minh, anh lên mạng tìm một chút là thấy.”

“Vâng, tôi biết bên mình đưa điều kiện rất ưu đãi, bảo đảm hết mức có thể quyền lợi của hộ trong diện di dời.”

“Nên là á, chúng tôi không thể tăng giá nữa. Nếu vì có người đòi tự sát uy hiếp mà chúng tôi thỏa hiệp, thế thì những người khác chắc chắn sẽ học theo. Lỗ hổng bục ra rồi còn trám lại được sao?”

Lúc này, đồ ăn và bia đưa ra, Lư Bình rót bia cho cô, bảo cô ăn rồi hẵng nói.

Soái Ninh còn tâm trí đâu mà ăn mấy thứ cơm canh đạm bạc này. Việc giải phóng mặt bằng cũng là cục đá chặn ở ngực cô. Hôm nay thế nào cũng phải bắt Lư Bình buông một lời chắc chắn, không hứa hẹn giải quyết xong ba hộ ngoan cố kia, cô quyết không thả cho về.

“Bí thư Lư, là chỗ bạn bè tôi cũng nói không cần kiêng dè, tôi cảm thấy trong vấn đề giải phóng mặt bằng này, điều khoản pháp luật của nước ta còn chưa đủ hoàn thiện. Trong một khu vực chỉ cần có một hộ không đồng ý di dời là dự án không có cách nào triển khai được. Điều này thật quá bất lợi trong việc tiết kiệm nguồn lực và nâng cao hiệu suất. Hẳn nên tham khảo thêm kinh nghiệm của các nước tiên tiến, ví dụ như Singapore có quy định: Chỉ cần 80% số hộ gia đình trong khu vực giải phóng mặt bằng đồng ý với phương án đền bù, chính quyền sẽ cho phép bên đi giải phóng mặt bằng tiến hành cưỡng chế phá dỡ, cho nên Singapore không có hộ ngoan cố, càng không xuất hiện những sự kiện quá khích kiểu như hơi một tí lên ủy ban xã cắm trại lên trụ sở thôn thắt cổ.”

Lư Bình vừa mỉm cười lắng nghe vừa dùng đũa chung gắp đồ ăn vào bát cô, chờ cô nói xong mới chậm rãi tiếp lời: “Tôi không hoàn toàn đồng ý với chị. Điều lệ quản lý giải phóng mặt bằng của nước ta hiện nay phân chia hết sức chi li. Ở cấp xã, thị trấn, riêng mức đền bù đất trồng đã chia làm mấy chục loại, đất trồng lúa, cây họ đậu, bông, mía... Đất có nhà kính nhà lưới tính giá khác, nhà kính nhà lưới kết cấu tre gỗ với kết cấu thép giá cũng không giống nhau. Các khu vực tỉnh thành có khác biệt về chủng loại nông sản, nội dung giải phóng mặt bằng tương ứng cũng khác biệt, chia rõ ràng đến mức này là đủ thấy nước ta coi trọng việc giải phóng mặt bằng thế nào. Về lý do tại sao không áp dụng quy định thiểu số phụ thuộc vào đa số như Singapore, thì đó vẫn là do điều kiện mỗi nước khác nhau. Singapore theo thể chế chính trị độc tài và chỉ là một nước nhỏ nên phải tập trung nguồn lực mới có thể phát triển. Trung Quốc có lãnh thổ rộng lớn và dân số đông, có sự khác biệt lớn về phong tục và tập quán địa phương, không thể cứ áp đặt đơn giản là xong. Ví dụ như tiêu chuẩn 80% của họ nên chia kiểu gì, nếu căn cứ theo hộ, nhỡ 20% số hộ phản đối nắm diện tích đất lớn hơn so với 80% số hộ kia thì sao? Nếu là căn cứ theo diện tích, số hộ lại không đủ 80% thì sao? Hơn nữa, cho dù mấy vấn đề này được giải quyết hết, trong hoàn cảnh hệ thống pháp lý nước ta chưa đủ hoàn thiện, nâng cao tỷ lệ lên 95% (thay vì 80% như Singapore), tình huống xâm phạm quyền lợi về tài sản cá nhân vẫn có thể xuất hiện. Luật tài sản của chúng ta được xây dựng để bảo vệ hệ thống kinh tế cơ bản của đất nước, trong đó quy định rõ việc bảo vệ các quyền sở hữu cá nhân. Đã có luật cơ bản này, sao chúng ta có thể ban hành các quy định trái ngược với nó được?”

Soái Ninh trách móc: “Nhưng ba hộ ngoan cố kia quá ích kỷ, vì tham thêm tí tiền, không ngại làm dân cả thôn vạ lây, căn bản không phải là yêu cầu hợp lý. Hiến pháp nước ta không phải có quy định hay sao? ‘Công dân nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa khi thực hiện quyền tự do và lợi ích của bản thân, không được làm tổn hại lợi ích của quốc gia, xã hội, tập thể, cùng quyền tự do và quyền lợi hợp pháp của công dân khác.’ Bọn họ làm thế tính ra là trái pháp luật rồi mà.”

Lư Bình kiên nhẫn giải thích: “Hiến pháp quy định như vậy thật, nhưng đến khi thực thi về tư pháp, trong lĩnh vực giải phóng mặt bằng này, rất khó khẳng định bên lấy mặt bằng đại diện cho quyền lợi hợp pháp của quốc gia, xã hội, tập thể cùng các công dân khác. Cũng rất khó xác định rõ ràng hành vi từ chối di dời của hộ trong diện giải phóng mặt bằng là tổn hại quyền lợi của các đối tượng kể trên. Đối mặt với tập thể, thân thể (cá nhân) luôn là bên yếu thế, vì cố gắng hết sức bảo vệ quyền lợi của bên yếu thế, sợ bị người ta lợi dụng sơ hở, pháp luật mới không quy định chính xác điểm này. Đây là vấn đề áp đặt vừa nhắc tới. Mấy năm trước ở một thành phố ven biển miền Đông Nam có hộ trong diện giải phóng mặt bằng cự tuyệt di dời dẫn tới ngừng thi công tuyến tàu điện ngầm. Xây dựng tuyến tàu điện ngầm là dự án giao thông đô thị quan trọng, chính quyền có thể vì một hai hộ ngoan cố mà chấp nhận chậm tiến độ công trình, đúng là quán triệt lý tưởng lấy dân làm gốc của đảng ta. Không áp dụng biện pháp cưỡng chế coi rẻ quyền lợi công dân, kiên trì dựa vào đàm phán giải quyết mâu thuẫn, chứng tỏ xã hội chúng ta đang tiến bộ không ngừng mà.”

Anh là thạc sĩ luật, thạo nhất việc giải thích pháp luật, Soái Ninh không đem sở đoản ra cãi với anh, nói gạt đi: “Tiến bộ xã hội đòi hỏi sự chung sức của tất cả mọi người. Những hộ ngoan cố này lâu nay sống dưới đáy xã hội, không thể nhìn thấy cửa đổi đời. Giờ có thể coi việc đền bù là một cơ hội và họ muốn nhân cơ hội này kiếm tiền một lần đủ cho cả đời. Họ không thèm nghĩ xem nếu hỏng việc giải phóng mặt bằng, những người khác sẽ chẳng thu được gì theo họ, đạo đức quá thấp kém.”

Lư Bình lại có cách lý giải khác: “Đền bù và di dời là hành vi thị trường, đạo đức không đóng vai trò chủ đạo ở đây. Người dân có thể làm những gì luật pháp không cấm, hộ trong diện di dời ra giá trên trời, cùng lắm là không có ai mua. Hành vi này cũng không vi phạm pháp luật, có thể chê trách nhưng không thể dùng tư pháp để ràng buộc họ.”

“Họ không vi phạm pháp luật, nhưng chủ đầu tư mà cưỡng chế phá dỡ là phạm pháp luôn, đúng không ạ?”

“Ha ha, đúng thế, điều 3 trong ‘thông tri khẩn cấp của văn phòng quốc vụ viện (quốc hội TQ) về quản lý chặt chẽ việc thu hồi giải phóng mặt bằng, thiết thực bảo vệ quyền lợi hợp pháp của quần chúng’ đã quy định rõ: ‘Quy trình không hợp pháp, đền bù không đúng chỗ, điều kiện cư trú của người trong diện di dời chưa được bảo đảm, chưa xây dựng được phương án khẩn cấp, đều không được thực hiện cưỡng chế phá dỡ và di dời.’ Nếu hộ di dời không ký thỏa thuận, tiến hành cưỡng chế phá dỡ nhà họ không đúng quy trình thủ tục chính là vi phạm pháp luật.”

“Nói vậy là chúng ta bó tay với đám điêu dân đó ạ?”

“Ninh tổng, cho phép tôi chỉnh lại một câu, 'điêu dân' và 'hộ ngoan cố' đều là cách gọi mang tính xúc phạm, đặc biệt là cụm từ trước, là khái niệm quan lại thời phong kiến dùng để gọi dân chúng khó đối phó. Chúng ta là quốc gia XHCN, tranh chấp về giải phóng mặt bằng là tranh chấp dân sự. Không đồng ý di dời cũng không phải hành vi phản động, nên hòa giải thì hòa giải, cần đàm phán thì đàm phán, cố gắng tránh thái độ đối đầu nhé.”

Soái Ninh nghe anh ta thiên vị hộ ngoan cố ra mặt, khó chịu bứt rứt như ăn phải ớt khô cay, không nhịn được, cười lạnh: “Bí thư Lư, cứ theo ý anh, chủ đầu tư chúng tôi nên thỏa mãn vô điều kiện các yêu cầu quá đáng của hộ trong diện di dời, coi việc làm ăn như hoạt động từ thiện, cắt máu nhiều cũng chẳng nhằm nhò gì?”

Giai này thật chẳng đạo nghĩa gì, chỉ lo lấy lòng bá tánh dể được tiếng quan tốt, coi doanh nghiệp như lợn béo dê núi để thịt.

Cô dùng ác ý lường xét người khác, Lư Bình cũng không để bụng, hòa nhã đáp lại: “Tôi là đại diện chính quyền, tuyệt đối giữ gìn vị thế trung lập. Hộ trong diện di dời không chịu di dời có căn cứ pháp luật, Bất động sản Quan Vũ không chấp nhận điều kiện họ đưa ra cũng không có bất cứ lỗi lầm gì.”

“Như vậy thì vấn đề này tắc luôn ạ?”

Loay hoay nửa ngày vẫn giọng ba phải, mấy kẻ làm quan này khi nào mới sửa được cái thói nói chuyện trơn tuột đây?

Hiểu rằng nóng nảy thì hỏng việc, cô vội dùng thuốc lá để đè ép cảm xúc.

Lư Bình cười cười, dịch cái gạt tàn đến trước mặt cô, dùng tâm bình khí hòa làm nền cho nỗi bực bội của cô.

“Ninh tổng, vừa nãy chị kiến nghị chính phủ tham khảo luật về giải phóng mặt bằng của nước ngoài, tôi cũng muốn đề cử cho chị một số trường hợp kinh điển về giải phóng mặt bằng ở nước ngoài. Ở Seattle bên Mỹ có cụ bà 80 tuổi vì lưu luyến ngôi nhà cũ của mình mà từ chối khoản đền bù hậu hĩnh của chủ đầu tư. Cuối cùng, chủ đầu tư thỏa hiệp, sửa chữa lại phương án thiết kế, chừa ra một khối rỗng trong kết cấu cao ốc để vừa với ngôi nhà cụ bà. Ngôi nhà đó giờ thành chỗ check-in nổi tiếng của Seattle, Disney còn lấy cảm hứng từ ngôi nhà để làm một bộ phim.”

Soái Ninh đã ở Seattle một thời gian, từng đi thăm tận nơi, gật gật đầu: “Tôi biết, là ‘Vút bay’ (Up) chứ gì, hồi cấp 3 tôi có xem rồi.”

Cô nghe hiểu ý tứ đối phương, nguôi giận, vẩy vẩy tàn thuốc nở lại nụ cười.

“Ý anh là bảo chúng tôi thay đổi phương án, vòng qua ba hộ kia?”

Lư Bình cười, thở phào một hơi như thể đang cảm thán điều gì, tiếp tục trao đổi chân thành: “Chị thật thông minh, là một doanh nhân ưu tú, thật sự biết dùng cách hợp lý mưu cầu ích lợi lớn nhất. Nhưng việc này cứ giằng co mãi thì thiệt nhiều hơn lợi, hy vọng chị giữ được cái nhìn tổng thể, nhượng bộ sao cho thích hợp nhé.”

Anh biết tỏng kỹ xảo tọa sơn quan hổ đấu của Soái Ninh, đưa ra cách giải quyết uyển chuyển.

Soái Ninh cảm nhận trọng tâm đối phó trong trận này là đám Bì Phát Đạt, việc giải phóng mặt bằng ở thôn Liên Diệp, cô đã nắm thế thắng, nhường chút coi như nể mặt anh ta cũng không sao. Ba hộ ngoan cố kia ra giá hoang tưởng, biết bị gạt ra khỏi kế hoạch di dời của thôn đại khái sẽ giơ tay đầu hàng. Nghĩ thoáng ra thì kể cả họ có ngoan cố chống đối đến cùng cũng không ảnh hưởng quá lớn đến phương án ban đầu. Dự án vẫn cân được khoản chi bổ sung này.

Đã tính toán xong, cô dùng giọng lưỡi miễn cưỡng trả lời: “Anh đã nói đến vậy thì tôi còn làm gì được giờ? Đương nhiên nghe lãnh đạo chỉ huy thôi.”

Lư Bình khuyên nhủ: “Chị đừng hiểu lầm, đây chỉ là kiến nghị của cá nhân tôi, không đại diện cho huyện ủy, chính quyền huyện, không có tính chất bắt buộc.”

Cô bật cười vì diễn xuất trà xanh của anh ta, nâng cốc mời.

“Bí thư Lư, chúng ta cạn ly trước đã.”

“Được.”

Lư Bình vui vẻ chạm cốc, hồ hởi uống cạn cốc bia.

Soái Ninh rót cho anh ta, nhân tiện gợi chuyện.

“Bí thư Lư, tôi ở xã Liên Hoa thật là ba bước vấp một nhát, năm bước ngã một cú. Lần trước có nhắc Bì Phát Đạt, tên quái vật to ấy không nói, còn rất nhiều quái vật nhỏ, cũng khó chơi muốn chết. Nói bọn họ hung ác cùng cực thì không đến mức, nhưng ăn cắp ăn trộm, gây sự lặt vặt cũng đủ phiền. Trộm đồ ở công trường, cố tình tìm đội thi công thu phí bảo hộ, đòi tiền mãi lộ, còn cả phí quản lý trật tự phí quản lý cảnh quan gì nữa. Tôi suốt ngày nghe người ta báo cáo, ong cả đầu. Ngạn ngữ nói ‘đạo tặc cũng có đạo lý’, đám này lại không hề có giới hạn, căn bản là hạng chẳng số má gì. Nếu là thời cổ đại, tôi đã lấy bạo lực đối phó bạo lực rồi. Giờ là xã hội pháp trị, người làm ăn chúng tôi đương nhiên phải tuân thủ kỷ cương pháp luật. Nhưng mỗi chúng tôi tuân thủ, người ta đâu có tuân. Đi con đường pháp luật thì phí tổn về tiền bạc và thời gian đều quá cao, thật sự tôi thấy khó muốn chết à.”

Lư Bình nắm rõ bài bản của cô, trước hết giả vờ ngu ngơ cho qua chuyện: “Còn chuyện gì có thể làm khó Ninh tổng ư?”

Soái Ninh cười khổ: “Anh đừng tâng bốc tôi thế. Hội đồng quản trị tập đoàn và ba tôi đều đang nhìn tôi chằm chằm. Vì đám ác bá đó cản trở, tiến độ công trình lề mề, đặc biệt là Bì Phát Đạt vẫn luôn núp lùm xúi giục dân thôn Bạch Liên đối đầu với chúng tôi. Đoạn quốc lộ qua xã Liên Hoa chỉ còn mỗi khúc đấy mà mãi chưa xong. Tôi thì áp lực lớn như núi, hôm nay đến gặp anh là nhờ anh chỉ cho tôi cách đối phó.”

Lư Bình trầm tư một lát, nói: “Nếu tôi nêu kiến nghị, tôi vẫn chỉ hy vọng công ty mình có thể làm việc theo nếp, cùng lắm thì…”

Rốt cuộc có thể moi ra tí thực chất, Soái Ninh dỏng tai: “Cùng lắm thì gì cơ ạ?”

Người trai xảo quyệt cười mập mờ, nói gần nói xa: “Chị sống ở nước ngoài lâu, có hiểu biết nhiều về lịch sử trong nước không?”

Soái Ninh biết muốn loại người như họ nói thẳng một câu quá bằng buộc họ đi chết, có thể ám chỉ kiểu nói có sách mách có chứng đã là ngoại lệ, vội nói: “Đọc hết mấy cuốn sử tóm lược phổ thông, biết qua loa chút thôi.”

“Chị biết Kiến Văn đế và Tĩnh Nan Chi Dịch không ạ?”

“Biết, chính là sự kiện ông chú thứ tư của Kiến Văn đế là Chu Đệ dấy binh làm phản, đuổi vua khỏi ngôi.”

“Sử chép Kiến Văn đế nhân từ sáng suốt hiếu thảo hiền hòa, đại thần bên dưới như Thiết Huyền, Hoàng Tử Trừng, Phương Hiếu Nhụ đều được coi là trung hiếu tiết nghĩa, nhưng vua sáng tôi hiền lại không đấu lại phản tặc, thế là làm sao nhỉ?”

Kiến thức lịch sử của Soái Ninh có thể đạt tới trình độ học sinh cấp 3 trong nước, cũng đủ trả lời câu hỏi này.

“Bởi vì bọn họ cổ hủ á, Kiến Văn đế kia vốn có thể thừa dịp làm đám ma cho Chu Nguyên Chương, bắt sạch đám phiên vương vào kinh chịu tang, lại nhát gan sợ phiền phức để họ về. Sau đấy Chu Đệ làm phản, ổng lại hạ lệnh quân dẹp loạn không được thương tổn Chu Đệ để lưng khỏi đeo cái tội giết chú. Còn cái đám Phương Hiếu Nhụ, Hoàng Tử Trừng thì càng cố sống cố chết ôm lấy nhân nghĩa lễ giáo, không để ý quyền mưu binh pháp, điển hình dạng thư sinh làm cả nước lỡ dở.”

“Thế cho nên, chỉ xét hạnh kiểm một cách đơn thuần, Kiến Văn đế và các đại thần ông ta trọng dụng đều là người tốt, nhưng người tốt không đấu lại người xấu chỉ bằng đạo đức. Đạo đức có thể cảm hóa lòng người, nhưng lòng người quá phức tạp, có thể xấu đến nỗi miễn dịch với đạo đức. Đối phó người xấu thì càng phải biết dùng hư chiêu hơn bọn họ, có câu nói rằng ‘đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy’. Người tốt muốn thành công chỉ chính trực thôi là không đủ, có khi còn phải học được ‘gian trá’.”

Soái Ninh chăm chú lắng nghe, chậm rãi lần mò ra mức độ cởi mở của anh ta.

“Ý anh là ‘đạo lý cũng có đạo tặc’?”

Cô dấp nước viết xuống mặt bàn mấy chữ này, hân hoan như dòng suối ngày xuân.

“Cảm ơn anh, bí thư Lư, thế này là tôi có hướng trong lòng rồi.”

Thần sắc Lư Bình ngơ ngẩn: “Chị lại hiểu lầm gì rồi, tôi đang bàn luận lịch sử với chị, không có ý gì khác đâu.”

Anh luôn phủi tay sạch sẽ như vậy, giờ đây làm Soái Ninh vừa hận vừa yêu, thật sự muốn hạ gục ngay đêm nay, bên má dần dần nhếch lên cười hư đốn.

“Phải rồi, anh học thức uyên bác, nghe anh nói chuyện lịch sử, người ta được lợi không ít.”

“Ha ha, uống tí bia là ba hoa chích chòe, chị đừng trách.”

“Nói giỡn hả, tửu lượng của anh chỉ ít vậy?”

“Trước kia nói rồi mà, tôi dị ứng cồn, trước khi tới đây đã làm một viên thuốc dị ứng, nếu không cũng chẳng dám uống.”

Lư Bình không nhắc Soái Ninh cũng quên khuấy chi tiết này, xem anh nghiêm trang nói dối, hận không thể véo mặt anh một cái, siết chặt ngón tay mới kìm lại được.

“Bí thư Lư nể mặt tôi đến vậy, tôi cảm động quá. Nhất định không để phí hai chai bia này, nào, tôi cạn trước kính anh.”

Cô hào sảng chạm cốc, ai ngờ Lư Bình còn thản nhiên chơi lầy.

“Tôi không thể so tửu lượng với chị, uống tùy sức nhé.”

Môi áp vào thành cốc, nhấp một ngụm rồi đặt cốc xuống, không hề thấy một dấu vết xấu hổ nào, anh đã thể hiện cho Soái Ninh biết thế nào là “gian trá” mẫu mực.

Người dịch: Trần Thị Minh Đức & Trần Thu Trang (FB/VerandadeJulia)